Οδηγός για τα αυθαίρετα

  Τι προβλεπεται για αιτησεις, παραβολα και προστιμα

Με πολύ σφικτές προθεσμίες θα προχωρήσει η τακτοποίηση των αυθαιρέτων, σύμφωνα με τον νέο νόμο του υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Την 1η Οκτωβρίου αρχίζει η εφαρμογή της τακτοποίησης, ενώ η πρώτη δόση για την καταβολή του ειδικού προστίμου θα γίνει μέσα στον Δεκέμβριο. Η κυβέρνηση επιδιώκει μέσα στο 2011 να εισπράξει ποσό άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι πρώτοι υπολογισμοί του ΥΠΕΚΑ κάνουν λόγο για συνολικές εισπράξεις της τάξης των 2 δισ. ευρώ με την περαίωση της τακτοποίησης.
Τα ποσά που θα προέλθουν από το πρόστιμο που θα καταβάλλουν οι αυθαιρετούχοι, προορίζεται για το Πράσινο Ταμείο, για τη δημιουργία ελεύθερων χώρων, κατεδαφίσεις αυθαιρέτων και μέτρα πολεοδομικής εξυγίανσης επιβαρημένων περιοχών.

Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις σχετικά με τη διαδικασία κατάθεσης και απόδοσης των προστίμων και των παραβόλων υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, όπως και για τον αριθμό των δόσεων του ειδικού προστίμου.
Από τη δημοσίευση του νόμου αρχίζουν να "τρέχουν" δύο βασικές προβλέψεις για τις δικαιοπραξίες ακινήτων, αυθαιρέτων ή νομίμων, που είναι οι εξής:

• Απαγορεύεται η οποιαδήποτε μεταβίβαση ακινήτου με αυθαίρετη κατασκευή ή η σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος σε αυτό, αν δεν "τακτοποιηθεί" με τον νέο νόμο ή δεν έχει υπαχθεί σε παλαιότερες νομοθετικές ρυθμίσεις εξαίρεσης από την κατεδάφιση, όπως ο νόμος 1337/1983. Από την απαγόρευση εξαιρούνται τα κτίσματα που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1955, εφόσον αυτό αποδεικνύεται.
• Απαγορεύεται η οποιαδήποτε μεταβίβαση εν ζωή (αγορά, πώληση, γονική παροχή, δωρεά εν ζωή, διανομή κλπ.) για όλα τα ακίνητα ή η σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος (εγγραφή υποθήκης) εφόσον δεν συνοδεύεται από πιστοποιητικό "πολεοδομικής νομιμότητας", από βεβαίωση δηλαδή μηχανικού και υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη πως στο ακίνητο δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή.

Η τακτοποίηση διαρκεί 30 χρόνια. Αφορά κάθε είδους αυθαίρετη κατασκευή - κατοικία, εμπορικό κτίριο, βιομηχανία, τουριστική εγκατάσταση, δημόσιο κτίριο, κοινωφελές κτίριο, ακόμα και πισίνα, των οποίων ο φέρων οργανισμός ολοκληρώθηκε μέχρι την 26η Ιουλίου 2011. Αφορά επίσης κάθε αυθαίρετη χρήση που εγκαταστάθηκε μέχρι την ίδια ημερομηνία.

Εξαιρούνται από τη ρύθμιση τα αυθαίρετα που βρίσκονται σε κοινόχρηστο χώρο της πόλης, σε δημόσιο κτήμα, σε δάσος, δασική ή αναδασωτέα έκταση, στον αιγιαλό, σε παραδοσιακό οικισμό, σε αρχαιολογικό χώρο.

Ποιοι χάνουν - ποιοί κερδίζουν
"Ψαλίδι" στα πρόστιμα προβλέπει ο νέος νόμος
Μέσα στον Σεπτέμβριο αναμένεται να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις σχετικά με τη διαδικασία απόδοσης των προστίμων και των παραβόλων υπέρ του Δημοσίου, όπως και για τον αριθμό των δόσεων του ειδικού προστίμου
Σημαντικά μειωμένο σε σχέση με τα πρόστιμα που προβλέπει η πολεοδομική νομοθεσία είναι το ενιαίο ειδικό πρόστιμο διατήρησης αυθαιρέτου του νέου νόμου. Ειδικά για τα κτίσματα που έχουν κατασκευαστεί πριν από το 1983, οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν μόλις το 15% του συνολικού ποσού.
Ευνοϊκή είναι και η ρύθμιση για μικρές επιφάνειες αυθαιρέτων μέχρι 20 τετραγωνικά μέτρα. Εδώ το πρόστιμο ορίζεται κατ' αποκοπή στα 1.500 ευρώ για ακίνητα σε εκτός σχεδίου περιοχές, σε 2.000 ευρώ για ακίνητα σε εντός σχεδίου και εντός ορίων οικισμών περιοχές με τιμή ζώνης έως δυόμισι χιλιάδες ευρώ και σε 3.000 ευρώ για αντίστοιχες περιοχές με τιμή ζώνης μεγαλύτερη των δυόμισι χιλιάδων ευρώ. Στις περιπτώσεις αυτές, όμως, το πρόστιμο καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι το τέλος του 2011.

Ορίζεται ακόμα πως αν το ποσό του προστίμου μετά την καταβολή του παραβόλου είναι μικρότερο των τετρακοσίων ευρώ, επίσης καταβάλλεται εφάπαξ, χωρίς έκπτωση, μέχρι την 31.12.2011.

Υπολογισμός
Το ειδικό πρόστιμο υπολογίζεται με βάση το εμβαδόν της αυθαίρετης κατασκευής επί της τιμής ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, επί του συντελεστή 15% και επί των συντελεστών που έχουν σχέση με την ύπαρξη ή μη οικοδομικής άδειας, τη θέση του αυθαιρέτου, τη χρήση του, το είδος των υπερβάσεων, την παλαιότητα. Ειδική μέριμνα λαμβάνεται για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, χαμηλού εισοδήματος,για τα οποία το ακίνητο αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία. Για τους βοηθητικούς χώρους (υπόγεια, αποθήκες κ.λπ.) καταβάλλεται το 50% του προστίμου. Αν ο ιδιοκτήτης έχει ήδη καταβάλει πρόστιμα για το αυθαίρετό του, δυνάμει άλλων διατάξεων, αυτά συμψηφίζονται με το ενιαίο ειδικό πρόστιμο της τακτοποίησης.

Αιτήσεις
500-6.000 ευρώ το παράβολο
Για να υπαχθεί στη ρύθμιση, κάθε ενδιαφερόμενος πρέπει να υποβάλει στην αρμόδια Πολεοδομία ή στο ΚΕΠ του δήμου τα έγγραφα της τακτοποίησης μέσα σε διάστημα δύο μηνών, από 1ης Οκτωβρίου μέχρι 30 Νοεμβρίου 2011. Απαραίτητη είναι η έκθεση μηχανικού, όπου θα καταγράφονται τα στοιχεία του ακινήτου και θα πιστοποιείται η θέση του, η οποία πρέπει να υποβληθεί τέσσερις μήνες μετά την κατάθεση των πρώτων εγγράφων.
Με την υποβολή της αίτησης τακτοποίησης καταβάλλεται παράβολο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου για κάθε αυτοτελή ιδιοκτησία, που ξεκινά από τα 500 ευρώ και φτάνει τα 6000 ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια της αυθαιρεσίας. Το παράβολο δεν επιστρέφεται και συμψηφίζεται με το ειδικό πρόστιμο.
Το ειδικό πρόστιμο καταβάλλεται εντός 30 μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου, τμηματικά, σε δόσεις που θα οριστούν εντός του προσεχούς διαστήματος. Σε περίπτωση καθυστέρησης στην καταβολή των δόσεων επιβάλλεται προσαύξηση 3% για κάθε μήνα καθυστέρησης. Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής της πρώτης δόσης ή μη καταβολής τριών συνεχόμενων δόσεων, ο υπόχρεος εκπίπτει από τη ρύθμιση και υπάγεται πλέον στα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτου, τα οποία προβλέπονται από την πολεοδομική νομοθεσία.


πηγή